مستربچ چيست و استفاده از آن چه مزايايي دارد؟
مستربچ ، محصولي است كه به‌صورت پيگمنت، پودرهاي آلي يا معدني به همراه افزودني‌هاي ديگر، در توليد پلاستيك به‌كاربرده مي‌شوند. همان گونه كه مي‌دانيد، امروزه پلاستيك‌ها و پليمرها، در زندگي ما نقش كليدي دارند. لوازم‌خانگي و آشپزخانه، قطعات به‌كاررفته در صنعت خودرو، لوله‌ها و اتصالات مهم، پوشش‌هاي كابل برق و سيم‌هاي موجود در لوازم الكترونيكي و …، همگي بخشي از كاربرد اين ماده شگفت‌انگيز در دنياي امروز هستند.
مستربچ لنز خودرو
مستربچ چيست؟
به بيان ساده، مستربچ يك آميزه غليظ از سه جز است؛ اما براي پاسخ دقيق‌تر به اين پرسش كه مستربچ چيست بايد اجزاي اصلي سازنده آن را بررسي كنيم. اين سه جز شامل پايه پليمر، افزودني و عامل سازگار كننده هستند. پليمر پايه استفاده شده در اين محصول، معمولاً از انواع اتيلن وينيل استات، پلي اتيلن، پلي پروپن، پلي استايرن يا پليمرهاي مخصوص ديگر هستند. درواقع پايه پليمري استفاده شده در مستربچ بايد شبيه به پلاستيك استفاده شده در تزريق پلاستيك باشد. به‌منظور بهبود خواص پليمر، مواد گوناگوني بر آن مي‌افزايند كه شامل پيگمنت‌ها، بهبوددهنده‌هاي خواص و پركننده‌ها هستند. عامل سازگار كننده نيز كه باعث افزايش سازگاري افزودني‌هاست، در پليمر پايه مورداستفاده قرار مي‌گيرد. مستربچ‌ها انواع گوناگوني دارند كه شامل مستربچ رنگي، افزودني و پركننده است. قيمت مستربچ
مستربچ پت
كاربرد مستربچ چيست؟
همان‌طور كه قبلاً هم اشاره شد، هركدام از انواع مستربچ‌ها، خواص ويژه‌اي دارند. براي مثال، از مستربچ‌هاي افزودني در لوازم و تجهيزات پزشكي به شكل گسترده‌اي استفاده مي‌شود. مثلاً در توليد سرنگ‌ها، وجود اصطكاك باعث مي‌شود كه حركت كند شود. درنتيجه با استفاده از انواع ليزكننده آن، اين مشكل را رفع مي‌كنند. اين ماده باعث كاهش چسبندگي، اصطكاك دو سطح و ايجاد لغزندگي مي‌شود.
يكي ديگر از موارد پركاربرد اين ماده در توليد فيلم‌هاي پليمري است كه در آن به‌وسيله مستربچ آنتي بلاك، چسبندگي سطوح فيلم را كاهش مي‌دهند. نوع شفاف كننده نيز نوعي افزودني است كه با سازمان‌دهي مولكولي، شفافيت هرچه بيش‌تر در ماده پلي پروپيلن را سبب مي‌شود. انواع روشن‌كننده نوري براي كاهش كدري و افزايش براقيت محصول و جلاي بيش‌تر آن به كار مي‌رود. به همين دليل، در صنعت توليد ظروف يك بار مصرف، مصنوعات مختلف پلاستيكي، فيلم‌هاي معمولي و نازك، كاربرد بسيار گسترده‌اي دارند.
همچنين انواع آنتي استاتيك مستربچ مي‌تواند با جلوگيري از ايجاد الكتريسيته ساكن، مانع جذب گرد و غبار در سطح محصولات شود.
پليمرها نيز مانند ديگر مواد صنعتي به دلايل مختلفي مي‌توانند تحت تأثير اكسيداسيون تخريب شوند. به همين سبب، مستربچ آنتي‌اكسيدان مورداستفاده قرار مي‌گيرد تا مقاومت و پايداري ماده اوليه را افزايش دهد.
پايداركننده نور يو وي، يكي از بهترين محصولات افزودني براي محافظت از تخريب محصولات پليمري به‌وسيله نور يو وي است. اين ماده، مقاومت محصول در برابر اشعه ماوراءبنفش را بالا مي‌برد و در نتيجه از تغيير رنگ يا رنگ پريدگي آن جلوگيري مي‌كند.
همان طور كه مي‌بينيم، خواص مستربچ‌ها بسيار گستره است و همين خواص موجب شده است كه كاربرد آن‌ها در صنايع مختلف بسيار مفيد و سودمند باشد.
كاربرد مستربچ
مستربچ ورق
مستربچ رنگي چيست؟
قطعات پلاستيكي به‌تنهايي رنگ ندارند و يكي از روش‌هاي توليد قطعات رنگي، استفاده از مستربچ رنگي است. اين محصول، افزون بر تغيير رنگ نهايي قطعه پلاستيكي، مي‌تواند در بهينه‌سازي و اصلاح خواص آن نيز نقش داشته باشد. اجزاي تشكيل‌دهنده اين ماده رنگ‌دانه‌ها، سازگار كننده يا پخش‌كننده و پليمر حامل است. در توليد مستربچ رنگي، پيگمنت يا رنگ‌دانه‌ها به نسبت پليمر، درصد بالاتري دارند. همچنين اگر بخواهيم مستربچ‌هاي رنگي را بر اساس پايه پليمري تقسيم‌بندي كنيم، به دو نوع مهم، يعني مستربچ رنگي اتيلن و مستربچ رنگي پلي پروپيلن دست مي‌يابيم.
به‌منظور دستيابي به طيف‌هاي مختلف رنگي مي‌توان غلظت‌هاي مختلف و مقادير متفاوتي از اين مواد را استفاده كرد. مستربچ سفيد، مستربچ مشكي و ديگر رنگ‌ها، از انواع مستربچ‌هاي رنگي هستند؛ اما نكته اساسي كه هنگام انتخاب مستربچ بايد به آن توجه كرد، سازگاري مواد تشكيل‌دهنده آن با پلاستيك است. بايد گفت ماده ديگري هم در صنعت پلاستيك‌سازي كاربرد زيادي دارد كه به آن كامپاند مي‌گويند. مي خواهيم بدانيم تفاوت مستربچ و كامپاند چيست؟
تفاوت مستربچ و كامپاند
تفاوت مستربچ و كامپاند چيست؟
كامپاند درواقع، تركيبي از دو يا چند عنصر مختلف با نسبت‌هاي جرمي ثابت است. زماني از كامپاندها استفاده مي‌شود كه بخواهيم با افزودن مواد خاصي به ماده اوليه خود، عملكرد آن را بهبود ببخشيم يا قيمت نهايي آن را كاهش دهيم. در حالت كلي كامپاند كردن، مجموعه اقداماتي است كه بر روي مواد اوليه انجام مي‌شود تا كاربردي بهينه و به‌صرفه‌تر داشته باشند. پايه اصلي مواد اوليه ما در هنگام كامپاند كردن، درواقع ماده پليمري ما است. درنتيجه مي‌توان گفت كه مستربچ هم نوعي كامپاند است؛ يعني اين ماده افزون بر خواص رنگ دهندگي، مي‌تواند در تغيير خواص پليمر و بهبود عملكرد و خواص آن نقش داشته باشد.
كامپاندها را مي‌توان به دو دسته مهم تقسيم كرد:
الف) كامپاند ارزان ساز: اين كامپاندها، در ارزان‌سازي محصول نهايي نقش دارند. اين محصولات با كاهش خاصيت مواد اوليه، قيمت تمام‌شده محصول را به شكل قابل‌توجهي كاهش مي‌دهند. ازجمله اين مواد مي‌توان به كامپاندهاي كربنات كلسيم و پودر تالك اشاره كرد.
ب) كامپاندهاي خاصيت بخش: اين كامپاندها درست برعكس كامپاندهاي ارزان ساز، باعث افزايش خواص فيزيكي و مكانيكي مواد اوليه مي‌شوند. اين تغيير در خواص مي‌تواند موجب افزايش استحكام شود و درعين‌حال، افزايش قيمت تمام‌شده محصول را در پي داشته باشد. ازجمله اين مواد مي‌توان به كامپاندهاي مختلط با الياف شيشه و كامپاندهاي سيليكا دار اشاره كرد.
برچسب: ،